» «سفر به قلب اسطوره» با دکتر علی عباسی

پژوهشکده فرهنگ و هنر اسلامی

  • اخبار
  • انتشارات
  • گروه‌های علمی
    • گروه علمی مطالعات رسانه و سینما
    • گروه علمی مطالعات اجتماعی و فرهنگی انقلاب اسلامی
    • گروه علمی حکمت هنر
    • گروه علمی سیاست‌گذاری فرهنگی و هنری
  • باشگاه هنر و اندیشه
  • نشریه بیناب
  • فروشگاه کتاب
  • نگارخانه
  • تماس با ما
  • اخبار
  • انتشارات
  • گروه‌های علمی
    • گروه علمی مطالعات رسانه و سینما
    • گروه علمی مطالعات اجتماعی و فرهنگی انقلاب اسلامی
    • گروه علمی حکمت هنر
    • گروه علمی سیاست‌گذاری فرهنگی و هنری
  • باشگاه هنر و اندیشه
  • نشریه بیناب
  • فروشگاه کتاب
  • نگارخانه
  • تماس با ما

«سفر به قلب اسطوره» با دکتر علی عباسی

۱۴۰۴-۰۶-۱۱ ۱۴۰۴-۰۶-۱۱ بازدید : 371

«تحلیل ساختار و تزیین‌های اسطوره‌ای در ادبیات داستانی و هنر» در قالب یک رویداد آموزشی برگزار می‌شود.

درس‌گفتار «سفر به قلب اسطوره؛ تحلیل ساختار و تزیین‌های اسطوره‌ای در ادبیات داستانی و هنر»  با تدریس دکتر علی عباسی از بیست‌وسوم شهریور‌ماه آغاز می‌شود. این درس‌گفتار با تکیه بر رویکرد «اسطوره‌ـ‌نقد» و «اسطوره‌ـ‌تحلیل» می‌آموزد که چگونه متون ادبی و نمایشی را به‌جای نشانه‌ها، بر پایه نمادها و ساختارهای اسطوره‌ای بخوانیم. این رویداد آموزشی در روزهای یکشنبه از ساعت ۱۶:۳۰ الی ۱۸:۳۰ به مدت پنج جلسه، حضوری و مجازی برگزار می‌شود.

چرا باید درباره ساختار و تزئین اسطوره‌ای بدانیم؟

«اسطوره‌ـ‌نقد» و «اسطوره‌ـ‌تحلیل» می‌کوشند انسجام‌های پنهان و بنیادی را که الگوهای اسطوره‌ای بر یک متن هنری تحمیل می‌کنند، آشکار کنند. حضور یک یا چند اسطوره در متن، «تزئین اسطوره‌ای» آن را شکل می‌دهد و ساختار تخیلی و نحوی اثر را می‌سازد. این اسطوره‌ها همان نیروی محرک و پیونددهنده اثر با عمیق‌ترین لایه‌های انسانی و جهانی‌اند.

هسته این ساختار، «میتم»‌ها (Mythemes) یا واحدهای کوچک اسطوره‌ای است؛ عناصر تکرارشونده‌ای مانند صحنه‌ای خاص، وضعیتی ویژه یا ویژگی یک قهرمان که معنای اسطوره‌ای تولید می‌کند. شناسایی یک الگوی اسطوره‌ای زمانی ممکن است که این واحدها به‌اندازه کافی در متن تکرار شوند. برای کشف اسطوره‌های پنهان، ضرورتی به نام بردن مستقیم خدایگان یا قهرمانان نیست؛ کافی است کنش‌ها، مکان‌ها و شخصیت‌ها شباهتی بنیادین با عناصر اسطوره‌ای داشته باشند. درست در این لحظه، پیوند روایت و اسطوره روشن می‌شود: یافتن کنش اسطوره‌ای‌ای که جوهر هر داستان و اسطوره را در خود دارد.

در این درس‌گفتار از چه حرف می‌زنیم؟

این درس‌گفتار با تکیه بر رویکرد «اسطوره‌ـ‌نقد» و «اسطوره‌ـ‌تحلیل» می‌آموزد که چگونه متون ادبی و نمایشی را به‌جای نشانه‌ها، بر پایه نمادها و ساختارهای اسطوره‌ای بخوانیم. محور اصلی درس‌گفتار، شناسایی «میتم‌ها» به‌عنوان اجزای بنیادین هویت هر اثر و درک پیوند آن‌ها با فرهنگ خالق اثر است. برای رسیدن به این هدف، شناخت نظام‌مند اساطیر یونانی بخش مهم آموزش خواهد بود. درس‌گفتار با تحلیل نمونه‌هایی از داستان‌های کوتاه، سکانس‌های شاخص فیلم‌ها و حتی آگهی‌های تبلیغاتی، این رویکرد را به‌صورت عملی به مخاطب نشان می‌دهد و ارتباط آن را با تخیل و ساختارهای خیال‌پردازی آشکار می‌کند.

مدرس این درس‌گفتار کیست؟

دکتر علی عباسی عضو هیأت علمی گروه زبان و ادبیات فرانسه دانشگاه شهید بهشتی و از پژوهشگران برجسته حوزه نشانه‌شناسی، اسطوره‌شناسی و تحلیل ادبی است. او مدرک دکترای خود را در رشته زبان‌شناسی و نشانه‌شناسی از دانشگاه لیموژ فرانسه دریافت کرده و دارای بیش از ۱۹۰ مقاله علمی در کنفرانس‌ها و ۱۳۰ مقاله پژوهشی منتشرشده در مجلات تخصصی است. دکتر عباسی علاوه بر تألیف و ترجمه چندین کتاب کلیدی در زمینه نقد اسطوره‌ای و نشانه‌شناسی، طی سالیان متمادی در تدریس و پرورش رویکردهای نوین تحلیل متون ادبی و هنری، جایگاه ویژه‌ای یافته است.

این درس‌گفتار برای چه کسانی مناسب است؟

این درس‌گفتار ویژه همه علاقه‌مندان به ادبیات داستانی، سینما و هنرهای نمایشی است؛ از نویسندگان و پژوهشگران ادبیات گرفته تا هنرمندان و دانشجویان رشته‌های هنر که می‌خواهند فراتر از داستان و تصویر، ساختار عمیق و پنهان اسطوره‌ای آثار را کشف کنند. مخاطبان این درس‌گفتار با بهره‌گیری از رویکرد «اسطوره‌ـ‌نقد» و «اسطوره‌ـ‌تحلیل»، یاد می‌گیرند چگونه میتم‌ها و الگوهای اساطیری را در متن‌ها و تصویرها شناسایی کنند و بفهمند این الگوها چگونه هویت و معنا را در اثر شکل می‌دهند.

این درس‌گفتار فرصتی است برای کسانی که می‌خواهند آثار هنری را نه فقط ببینند یا بخوانند، بلکه بخوانند و ببینند که چگونه هر جمله و هر تصویر با ریشه‌های هزارساله اسطوره گره خورده است.

شیوه اجرایی کلاس چگونه است؟

در این درس‌گفتار تلاش داریم به پرسش‌ها و موارد زیر بپردازیم:

  • اهمیت اسطوره کدام است؟ تعریف اسطوره کدام است؟ شباهت‌های اسطوره و روایت کدام است؟ چرا تصویر و نماد پایه و بنیان اسطورهها را تشکیل می‌دهند و نشانه‌ها نقش مهمی در این روایتهای اسطوره‌ای ندارند؟ چرا نشانه‌ها نمی‌توانند در اسطوره‌های ناب حضور داشته باشند؟ براین اساس، تفاوت بنیادین بین نماد و نشانه کدام است؟ چرا رویکرد ساختارگرایی، و نشانه‌شناسی توانایی رمزگشایی نماد را ندارند و در ادامه توانایی یافتن معنای پویا و گفتمانی اسطوره را ندارند، در صورتی که این دو رویکرد معنای یخزده و مکانیکی اسطوره را نشان می‌دهند؟
  • سه نوع یا سه تیپ اصلی اسطوره غرب کدام است و چگونه در آثار هنری و ادبی دیده می‌شود؟
    • تیپ اسطوره‌ای عدالت و نظم (هرکول نماینده آن)
    • تیپ اسطوره‌ای …؛
    • تیپ اسطوره‌ای …؛
  • ساختار هرمی اسطوره یونان چگونه تولید معنا می‌کند و چگونه در آثار هنری و ادبی نشان داده می‌شود؟
    • معرفی و تحلیل اسطوره آفرینش جهان از منظر فلسفه یونان.
    • تحلیل چگونگی حرکت از بی‌نظمی کامل به نظم کامل.
    • حضور یک ساختار سلسله مراتبی در تقسیم قدرت در اسطوره یونان.
    • معرفی نسل اول، نسل دوم و نسل سوم خدایگان یونانی و ارتباط آنان با آثار هنری.
    • اهمیت سه جنگ بزرگ زئوس (تیتانو ماشی، ژیگانو ماشی و جنگ با تیفون) در آثار هنری کدام است؟
    • تحلیل چهار مجازات بزرگ و مهم زئوس علیه کسانی که بر او شورش کردند: اطلس، ایگزگون، سیزیف، آکلِپیوس.
    • چگونگی گذر از آسمان المپ به زمین. اهمیت بنیادین پرومته در این عبور و اهمیت و جایگاه پرومته در فلسفه انسان‌گرایی غرب کدام است؟
    • اهمیت جنگ تروا کدام است؟ چرا نقشه جنگ تروا در کوه المپ و به وسیله زئوس برای انسان‌ها کشیده شد و چرا در ادامه این جنگ، زئوس از اولیس، فناپذیر و میرا، می‌ترسد.

علاقمندان جهت ثبت‌نام و کسب اطاعات بیشتر می‌توانند در پیام‌رسان‌های بله، ایتا، واتساپ و تلگرام به شماره ۰۹۹۱۴۵۴۰۲۴۲ پیام بدهند.

امکانات
برچسب ها
اسطوره-ادبیات داستانی-اسطوره های یونانی-نماد-نشانه شناسی-هنر
ثبت دیدگاه
برای صرف‌نظر کردن از پاسخ‌گویی اینجا را کلیک نمایید.

درس‌گفتار و دوره‌های آموزشی
بیناب، مجلۀ تخصصی فرهنگ‌وهنر
دیدگاه
در نشست «تعزیه و روایت ایرانی» مطرح شد: «تعزیه، حلقه مفقوده روایتِ ایرانی»

در نشست «تعزیه و روایت ایرانی» مطرح شد: ...

۱۴۰۴-۰۹-۰۲
با کتاب «مفاهیم کلیدی در اقتصاد رسانه»؛ آرین طاهری برگزیده سی‌و‌دومین جشنواره کتاب سال دانشجویی شد

با کتاب «مفاهیم کلیدی در اقتصاد رسانه»؛ ...

۱۴۰۴-۰۸-۲۸
کارکرد ادبیات داستانی در ادبیات نمایشی مذهبی ایران

کارکرد ادبیات داستانی در ادبیات نمایشی م...

۱۴۰۴-۰۸-۲۴
در نشست ایده ایران چیست؟ مطرح شد: «بازگشت به کجاستیِ ایران؛ از فلسفۀ مکان تا طرح آمونیل»

در نشست ایده ایران چیست؟ مطرح شد: «بازگش...

۱۴۰۴-۰۸-۱۳
نشست نقد و بررسی رمان «آن‌جا» برگزار شد؛ آینده‌ای که نمی‌خواهد از گذشته جدا شود

نشست نقد و بررسی رمان «آن‌جا» برگزار شد؛...

۱۴۰۴-۰۸-۱۱
در آیین نکوداشت استاد محمود فرشچیان مطرح شد؛  هنر، سلوک و احیاء؛ مروری بر میراث محمود فرشچیان در هنر معاصر ایران

در آیین نکوداشت استاد محمود فرشچیان مطرح...

۱۴۰۴-۰۸-۱۱
«آمونیل؛ طرحی برای توسعه و منطقه‌گرایی در غرب آسیا»

«آمونیل؛ طرحی برای توسعه و منطقه‌گرایی د...

۱۴۰۴-۰۸-۱۱
چگونه می‌توان از معماری بومی به‌عنوان الگوی سیاست‌گذاری شهری بهره گرفت؟

چگونه می‌توان از معماری بومی به‌عنوان ال...

۱۴۰۴-۰۸-۱۱
نشست نقد و بررسی رمان «آن‌جا»

نشست نقد و بررسی رمان «آن‌جا»

۱۴۰۴-۰۸-۰۵
شهرگفتار؛ خوانش سه بعدی تهران

شهرگفتار؛ خوانش سه بعدی تهران

۱۴۰۴-۰۸-۰۳
کتاب‌های جدید پژوهشکده
پیشنهاد سردبیر
در نشست «تعزیه و روایت ایرانی» مطرح شد: «تعزیه، حلقه مفقوده روایتِ ایرانی»

در نشست «تعزیه و روایت ایرانی» مطرح شد: ...

۱۴۰۴-۰۹-۰۲
با کتاب «مفاهیم کلیدی در اقتصاد رسانه»؛ آرین طاهری برگزیده سی‌و‌دومین جشنواره کتاب سال دانشجویی شد

با کتاب «مفاهیم کلیدی در اقتصاد رسانه»؛ ...

۱۴۰۴-۰۸-۲۸
کارکرد ادبیات داستانی در ادبیات نمایشی مذهبی ایران

کارکرد ادبیات داستانی در ادبیات نمایشی م...

۱۴۰۴-۰۸-۲۴
در نشست ایده ایران چیست؟ مطرح شد: «بازگشت به کجاستیِ ایران؛ از فلسفۀ مکان تا طرح آمونیل»

در نشست ایده ایران چیست؟ مطرح شد: «بازگش...

۱۴۰۴-۰۸-۱۳
نشست نقد و بررسی رمان «آن‌جا» برگزار شد؛ آینده‌ای که نمی‌خواهد از گذشته جدا شود

نشست نقد و بررسی رمان «آن‌جا» برگزار شد؛...

۱۴۰۴-۰۸-۱۱
در آیین نکوداشت استاد محمود فرشچیان مطرح شد؛  هنر، سلوک و احیاء؛ مروری بر میراث محمود فرشچیان در هنر معاصر ایران

در آیین نکوداشت استاد محمود فرشچیان مطرح...

۱۴۰۴-۰۸-۱۱
«آمونیل؛ طرحی برای توسعه و منطقه‌گرایی در غرب آسیا»

«آمونیل؛ طرحی برای توسعه و منطقه‌گرایی د...

۱۴۰۴-۰۸-۱۱
چگونه می‌توان از معماری بومی به‌عنوان الگوی سیاست‌گذاری شهری بهره گرفت؟

چگونه می‌توان از معماری بومی به‌عنوان ال...

۱۴۰۴-۰۸-۱۱
نشست نقد و بررسی رمان «آن‌جا»

نشست نقد و بررسی رمان «آن‌جا»

۱۴۰۴-۰۸-۰۵
شهرگفتار؛ خوانش سه بعدی تهران

شهرگفتار؛ خوانش سه بعدی تهران

۱۴۰۴-۰۸-۰۳
مطالب پربازدید
  • نشست «فهم سواد رسانه‌ای در ایران: سواد ب... - 983 بازدید
  • «امکان‌ها و زمینه‌های حقوقی برای رشد وی‌... - 982 بازدید
  • تاملی در سیاست‌های بازآفرینی شهری در چهل... - 970 بازدید
  • اثر «لیالی و الدهور» در محفل چهل‌و‌نهم «... - 960 بازدید
  • در پژوهشکده فرهنگ و هنر اسلامی؛ نشست «... - 956 بازدید
  • سیدحسین شهرستانی در نشست «عصر نصرالله»: ... - 951 بازدید
  • گفتارهای اصحاب اندیشه و علوم انسانی در چ... - 940 بازدید
  • در هشتمین جستار «بازار رسانه» مطرح شد؛ ش... - 934 بازدید
  • در نشست «سه دهه در آیینه جادو» مطرح شد؛ ... - 927 بازدید
  • کتاب «هم رومی و هم زنگی» به بازار نشر آم... - 922 بازدید
    • برنامه های پژوهشی
    • هیئت علمی
    • چارت
    • درباره ما
    • تماس با ما
    • کتابخانه الکترونیک
    کلیه حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به پژوهشکده فرهنگ و هنر اسلامی است.
    LemonTheme