نشست «هوش مصنوعی و آینده جهان» به همت پژوهشکده فرهنگ و هنر اسلامی و با همکاری پژوهشگاه فضای مجازی از سلسله نشستهای «عصر فضای مجازی و آینده جهان» برگزار شد.
نشست «هوش مصنوعی و آینده جهان» به همت پژوهشکده فرهنگ و هنر اسلامی و با همکاری پژوهشگاه فضای مجازی از سلسله نشستهای «عصر فضای مجازی و آینده جهان» برگزار شد.
نشست «هوش مصنوعی و آینده جهان» به همت پژوهشکده فرهنگ و هنر اسلامی شنبه ۲۳ آذرماه با حضور «مصطفی تقوی» عضو هیئت علمی گروه فلسفه علم دانشگاه صنعتی شریف، «محمد ثامنی» پژوهشگر هوش مصنوعی مرکز همکاریهای تحول و پیشرفت ریاست جمهوری و «مجید سلیمانی ساسانی» پژوهشگر مطالعات فرهنگ و رسانه در سرای شهید آوینی برگزار شد.
ابتدا «مجید سلیمانی ساسانی» پژوهشگر مطالعات فرهنگ و رسانه، فضای مجازی در حوزههای مختلف را موضوع سلسله نشستهای پژوهشکده فرهنگ و هنر معرفی و بیان کرد: «هوش مصنوعی» یکی از بحثبرانگیزترین مباحث این روزهای فضای مجازی است، به طور کلی «هوش مصنوعی» به این مسئله میپردازد که ماشین چگونه میتواند واکنشهایی مشابه رفتار انسان داشته باشد و مثل انسان یاد بگیرد.
سلیمانی با طرح این موضوع که «هوش مصنوعی» را میتوان در خدمت کلان پروژههای فضای مجازی گرفت؛ ادامه داد: از جمله «اینترنت اشیاء» و «نظام کلان داده» که «نظام کلان دادهها» بدون هوش مصنوعی قابلیت فهم ندارد و «اینترنت اشیاء» هم رابطه و نسبتی وسیع با هوش مصنوعی دارد و «هوش مصنوعی» هم در کنار این دو موضوع میتوانند نظام ارتباطات اجتماعی جدیدی را ایجاد کنند.
وی با طرح این پرسش که «آینده جهان در این نظم جدید که با پردازش دادهها به وجود میآید، چگونه پیش خواهد رفت؟» بحث با کارشناسان مدعو را آغاز کرد و افزود: در این نظام دادهها چه امکانات و مخاطراتی پیش روی انسان عصر متجدد وجود خواهد داشت؟
«مصطفی تقوی» عضو هیئت علمی گروه فلسفه علم دانشگاه صنعتی شریف در ادامه اظهار کرد: «هوش مصنوعی» موضوعی بسیار استراتژیک در عصر جدید است و باید به ویژگیها و هویت «هوش مصنوعی» توجه کنیم و « Third-order technologies -فناوری مرتبه سوم که واسطه دو نوع تکنولوژی متفاوت است» از ویژگیهای «هوش مصنوعی» است که توسط همین هوش به شدت در حال توسعه است. اما بسیار مبهم است که؛ در این نظام تکنیکی که بر مبنای فناوری نوع سوم شکل گرفته حرمت فرهنگها حفظ خواهد شد؟ آیا شاهد یکسان سازی فرهنگی در جهان نخواهیم بود با توجه به تاثیراتی که فرهنگها بر روی یکدیگر دارند؟
وی تصریح کرد: ظهور « Third-order technologies -فناوری مرتبه سوم که واسطه دو نوع تکنولوژی متفاوت است-» در «هوش مصنوعی» تجلی بیشتری دارد. فرهنگهای جهان تحت تاثیر یک فرهنگ خاص قرار میگیرد و تنوع فرهنگی که برکت تمدنهای گوناگون و رنگارنگ بشری است، از بین میرود و نمیدانیم و باید تأمل کنیم.
وی در ادامه ضمن بررسی چهار ویژگی دیگر «هوش مصنوعی» گفت: « Cyber intelligence-هوش سایبری-» معطوف به گسترش «هوش مصنوعی»، سرعت محاسبات بشری را که با محدودیت مواجه است، به نحوی چشمگیر تسریع خواهد کرد، با این وجود این دانش و فهم انسانی همواره مورد نیاز است در واقع تکنولوژی بر ادراک ما از جهان اثر میگذارد.
تقوی افزایش «Complexity-پیچیدگی-» در جهان را یکی دیگر از ویژگیهای «هوش مصنوعی برشمرد و بیان کرد: این موضوع بسیار حیاتی و مهم است چرا که تکنولوژی برای بشر آوردههایی دارد و در مقابل از او چیزهایی را میگیرد، این سوال را باید مطرح کرد که انسان در این معامله سود کرده یا زیان؟ مانند آنکه تلویزیون پدر و تعریف خاطرات کودکی و نوجوانی او را از خانواده گرفت و دیگر محلی از اعراب ندارد تا از طریق بیان تجربه به کودک خود درس بیاموزد.
وی خاطر نشان کرد: «هوش مصنوعی» تعداد بازیگران و ابزار بازیگران را افزایش داده و نیت آنها پنهان کردهاست. از اینروی، مردم و دولتها باید این ویژگی را که برگرفته از افزایش پیچیدگی به واسطه ظهور «هوش مصنوعی» است کنترل کنند.
البته ما همواره با پیامدهای ناخواسته تکنولوژی مواجهیم و «هوش مصنوعی» به شدت «Unintended consequences-پیامدهای ناخواسته-» را تقویت میکند. همچنین « Multiple accessibility –تقرر چندگانه-» از دیگر ویژگیهای هوش مصنوعی است و باید این پرسش را مطرح کرد که در عصر توسعه تکنولوژی چقدر میتوان به حاکمیت عقل و حکمت در جوامع انسانی امید داشت؟
«محمد ثامنی» پژوهشگر هوش مصنوعی مرکز همکاریهای تحول و پیشرفت ریاست جمهوری در ادامه با ارائه تعریفی از «هوش مصنوعی» گفت: ویژگی «هوشمند» را بسیار میشنویم که در واقع اغلب در نتیجه عملکرد یک ترموستات است. در حالیکه تفاوت «هوش مصنوعی» با یادگیری ماشینی از آن نقطه شروع میشود که همان ترموستات بر اساس شبکه «هوش مصنوعی» عمل میکند، آموزش میبیند و مطابق شبکه نرونهای عصبی موجودات زنده عمل میکند.
وی در بخشی از سخنانش بیان کرد: «هوش مصنوعی» از منظر ویژگیهایی که دارد با ماشین و دستگاه متفاوت است، در واقع «هوش مصنوعی» محدودیتهای ماشینهای را از بین میبرد و مسابقه شطرنج بین هوش مصنوعی و انسان برگزار میشود. به این ترتیب با الگو برداری از بازی قهرمانان دنیا «هوش مصنوعی» انسان را در مسابقه شطرنج شکست داد و این تجربه در مدلی دیگر بدون الگوگیری از انسان هم توانست انسان را شکست دهد و این فرآیند میتواند بسیار خطرناک باشد.
این پژوهشگر هوش مصنوعی با اشاره به این موضوع که اگر فرآیند تحول یک تکنولوژی را بدانیم خطرناک نیست، گفت: اگر فرآیندها خارج از کنترل باشد با توجه به اهداف ساخت میتواند خطرناک باشد و در حال حاضر شرکتهایی که «هوش مصنوعی» را میسازند قدرت بلامنازع خواهند داشت مانند موتور جستجوگر گوگل که با هر بار سرچ کاربر اطلاعات بیشتری از او به دست میآورد و هیچ چیزی نمیتواند جلوی خطر «هوش مصنوعی» را بگیرد.
ثامنی با بیان اینکه برخی «هوش مصنوعی» را جایگزینی برای تمام فعالیتهای انسان و مشاغل میدانند، تاکید کرد: جایگزینی «هوش مصنوعی» با مشاغل در حال وقوع است و در ژاپن ۳۰ هزار شغل از بین رفت و واقعیت این است که «هوش مصنوعی» به قدرت برای قدرت تبدیل میشود.
وی یادآور شد: زمانی «هوش مصنوعی» جایگزین انسان خواهد شد که بتواند فعالیتی که در مغز انسان شکل میگیرد را سریعتر و با انرژی کمتر از انسان انجام دهد و در حال حاضر اینطور نیست و تجربه نشان میدهد که «هوش مصنوعی» از این موضوع هم عبور میکند و ما باید به این سیستم یک هدف دهیم تا در مسیر همان حرکت کند و پیش رود و اینکه خودش تشخیص دهد که در چه جهتی حرکت کند.
در پایان هم جلسه پرسش و پاسخ برگزار و به پرسشهای شرکتکنندگان در مباحثی چون نگرانیهای عقلانی و انسانی و اخلاقی با «هوش مصنوعی» پاسخ داده شد.
ثبت دیدگاه